Toelichting
Het landelijk gebied van de regio Laag Holland, het gebied tussen Amsterdam, Zaanstad, Hoorn en Alkmaar, kent veel opgaven voor natuur, landbouw, water, bodem, klimaat, recreatie en landschap. Vanwege de sterke onderlinge verwevenheid van deze opgaven ontwikkelt de provincie een integraal gebiedsprogramma, waarin wordt samengewerkt met gemeenten, het hoogheemraadschap en natuur- en landbouworganisaties. De planning is om dit gebiedsprogramma eind 2021/begin 2022 door Provinciale Staten en de partners vast te laten stellen. Dan ontstaat ook duidelijkheid over de mate waarin de partners opgaven samenvoegen en de benodigde capaciteit om het programma gezamenlijk uit te voeren. Het programma heeft een looptijd van tien jaar. Ingeschat wordt dat voor de realisatie van de opgaven circa € 200 miljoen nodig is, waarbij deels op bestaande provinciale en verkregen rijksbudgetten (zoals de reserve Groen, het Programma Natuur en de Impulsgelden bodemdaling) een beroep wordt gedaan. De regiegroep Laag Holland, onder voorzitterschap van de provincie, stuurt de uitvoering van het gebiedsprogramma aan. Overigens is de uitvoering van projecten die een plaats krijgen in dat gebiedsprogramma al volop gaande. Zo dient het programma onder meer het NNN in 2027 te hebben afgerond en staat in het Klimaatakkoord dat in de Nederlandse veengebieden 1 megaton aan CO 2 -equivalenten moet afnemen en in 2030 te hebben gereduceerd. Daarom worden met het project Vitaal Platteland–Laag Holland plannen uitgevoerd in de deelgebieden Burkmeer, Landelijk Noord, Waterland-Oost, Ilperveld, Wormer- & Jisperveld en het Alkmaarder- en Uitgeestermeer. In de Burkmeer doet de provincie praktijkervaring op met de teelt en afzet van lisdodde (30 hectare); in het Ilperveld met aanleg van tenminste vijftig hectare groeiend veen en in Landelijk Noord met onder andere een kleine honderd hectare drukdrainage op landbouwbedrijven. Deze projecten geven ons het nodige inzicht om na 2022 ook in andere gebieden te werken aan de klimaat- en bodemdalingsopgaven. Daarnaast zijn er nog twee gebiedsbrede en overkoepelende deelprojecten. Dit zijn de deelprojecten Kennis en Inzicht Water en Recreatief Grid. Met het laatstgenoemde project wordt ingezet op de recreatieve en toeristische opgaven in Laag Holland.
De reeds in gang gezette gebiedsprocessen in Polder Westzaan en Waterland-Oost leveren in 2022 een gebiedsplan op, terwijl ondertussen ook actuele kansen worden gepakt voor natuurrealisatie. In andere gebieden is het integrale gebiedsproces met de partners om te komen tot een gebiedsplan opgestart, zoals in het Wormer- en Jisperveld, Polder Mijzen, Ilperveld, Varkensland, Oostzanerveld, Twiske en de Eilandspolder.
In 2022 worden de eindresultaten van het Innovatieprogramma Veen opgeleverd, met onder meer een praktijkproef met drukdrainage bij een veehouder in de Polder Assendelft. Bezien wordt samen met het Rijk en de andere veenprovincies bespreken we hoe hier een vervolg aan kan worden gegeven. Een belangrijke randvoorwaarde bij het tegengaan van bodemdaling is de beschikbaarheid van zoet water in de zomermaanden. In het project VP – Kennis en Inzicht Water wordt samen met het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier deze zoetwatervraag nader onderzocht.